dinsdag 1 november 2011

Geen René Herse, geen Alex Singer, maar het komt toch in de buurt.


Oude handgebouwde fietsen... die kosten een hoop geld. Die vind je slechts heel zelden. En als je ze al vindt, dan zijn ze in een wip verkocht. Pas nog meegemaakt toen ik in Frankrijk (van achter mijn pc, niet in het echt!) een Alex Singer te koop zag staan. Vooraleer ik in mijn beste frans meer inlichtingen had gevraagd, was hij al naar een andere liefhebber vertrokken. Een oude René Herse: al helemaal niet te vinden! En moest je er al één zien, dan kan je je portefeuille maar best volledig omkeren. En dan is het nog af te wachten wat je echt in handen krijgt.
Ze zijn bloedmooi: kunstig gevormde framelugs, veel alu onderdelen, terwijl in die tijd staal nog je van het was. Ze ademen het avontuur van een lange heroïsche toertocht over de Franse heuvels, een canvas stuurtas onderaan het blikveld, handen bovenop het stuur, en peddelen richting horizon. Maar ze nooit bereiken...


Gebeten door het virus van de oude Franse randonneur, heb ik besloten om mijn eigen randonneur te bouwen. Niet het frame. Daarvoor heb ik niet de know-how, het materiaal of het geduld. Maar alles daaromheen wel. Dat kan ik. With a little help from my friends-bicycle-fanatics.
Hoe begin je daaraan?? Schuim je de hele wereld af om de juiste kwaliteitsonderdelen te spotten? Draai je ebay binnenstebuiten en betaal je vervolgens een fortuin voor een onderdeel dat van de andere kant van de wereld moet komen? DHL zou blij zijn... Of... loop je ten einde raad een fietshandel binnen, in de ijdele hoop om daar nog authentieke onderdelen op de kop te tikken?
Neen, niets van dat alles. Ik heb geluk. Geluk dat ik iemand ken die al mijn omzwervingen onnodig maakt. Die eenvoudigweg zegt: "Kom maar langs, ik heb dat liggen". Die iemand is een man (dat is evident: welke vrouw zou zich bezighouden met obsessief gedrag zoals fietsonderdelen verzamelen?), en fantastisch is het feit dat hij op slechts 17km van mijn deur woont.
Wat doe je dan? Simpel: je gaat op zoek naar de ultieme randonneur, je stelt een onderdelenlijst samen, je rijdt naar die fantastische man, en je stelt gewoon je fiets zelf samen. Zo gezegd zo gedaan!

De man - laat mij hem voor het gemak Paul noemen - laat mij verscheidene kaders zien. Allemaal NOS (voor de leek: Nieuwe Oude Stock). Eentje springt er bovenuit: een parelmoer wit frame, met Zeus lugs. Merk: onbekend. Zit nog in het plastiek.



Dat wordt 'm! Ik neem nog een occasie crankstel van Stronglight mee, dat ik meteen begin op te kuisen. Een tandwiel heeft veel hoeken en kantjes, zodat mijn vingers na een uur gevoelloos zijn van het boenen. Maar het resultaat mag er zijn.




Deze velgen kan ik recupereren van een Raleigh toeristenfiets.

Een week later heb ik mijn boodschappenlijstje opgemaakt, en sta ik terug voor de deur van Paul, die zowat anderhalf uur moet uittrekken om mijn wensen bijeen te zoeken. Een bloemlezing:
 



Een origineel randonneurstuur, nooit gemonteerd. Lekker zachte handvaten.

Een chrome balhoofd, nieuw in de doos. Losse kogeltjes, ah ja!
Hoge flens naven van Normandy. Misschien ooit wel eens gemonteerd geweest, maar dat is  er niet aan te zien.

Een volledige derailleurgroep van Huret, zoals ze op de Franse randonneurs stonden.
Nieuw in de originele papieren zak!!

Remgrepen van Weinmann, met extra hendel aan de bovenkant van het stuur.

Let the spoking begin!

En .... klaar!

Er moet nog een trapas in het frame gemonteerd, maar dat moet een iets langere as zijn, omdat de voorste tandwielen nogal groot zijn. En we willen niet dat de tanden tegen het frame gaan knarsen hé. Dat laat ik over aan de fietsenmaker. Het jammere is dat ik dat net de dag vóór Allerheiligen laat doen, zodat ik 6 dagen moet wachten vooraleer ik het frame terugkrijg. Maar goed, ondertussen kan ik de wielen al spaken. En geduld jongen…

Hier nog wat recuperatiemateriaal: remmen van Weinmann, redelijk dure uitvoering. Komen van een oude Gazelle, maar dat zie je niet hé. Ik zal deze monteren, tenzij ik ondertussen een setje Mafacs op de kop kan tikken. Ik speur tevergeefs de zoekertjessites af naar een betaalbaar koppel...


Ik ging één dag te vroeg naar de fietshandel om mijn met trapas uitgeruste frame terug te halen. De arme man keek verbaasd: was dat voor vandaag afgesproken? Ik knikte vol overtuiging van wel.
De trapas was nog niet gemonteerd, maar dat zou op een kwartiertje wel gepiept zijn. Ik raadde hem nog aan om meteen een bredere as te gebruiken voor de grote tandwielen, maar hij moest en zou het toch zelf proberen met een 103mm. Te kort natuurlijk! Dan maar een 107mm. Ook te kort... Dus een 110.5mm. Die was OK. Had hij nu even geluisterd.... Ach, de man zal wel teveel trots gehad hebben om naar een amateur te luisteren...

Zo, de opbouw kan beginnen.



Mits enig schuur en vijlwerk raakt het balhoofd in het frame. Kogeltjes mooi in het vet gezet, de vork op de juiste lengte afgezaagd, en vork en frame zijn onafscheidelijk.

Het gepolijste crankstel van Stronglight... still running strong!




Fonkelnieuwe shifters van Huret.






Het resultaat na één dag prullen!
Wat ik al vreesde, werd bewaarheid: de remmen die hierboven staan, passen niet. De hoeven zijn te lang, en de vasthechtingsbouten te kort. Waardeloos voor deze fiets. Dan maar oude Weinmanns van een flandria-sportfiets geplukt. Die gaan maar net passen, omdat de hoef maar net kort genoeg is. Opnieuw polieren, want het aluminium is na zovele jaren helemaal dof geworden. Een uurtje later blinken ze zo goed als het eerste setje.

Weer een dagje later is het tijd om de resterende kleine stukken op te halen.
Maar eerst wordt er aan de deur gebeld: mijn spatborden, bel en achterrekje van Velo Orange!!! Ze zijn prachtig, en twee uren later hangen ze op hun plaats. Deze spatborden maken echt de hele fiets! Ik vrees dat ik altijd een beest van een fietsslot zal moeten meeslepen...

RVS, om nooit meer afscheid van te nemen...
VO... waarvoor staat dat?? Ik, en nu jij ook, weten beter!

Namiddag eerst langs de gewone fietsenmaker voor onder andere chrome gaines voor de kabels. Tja, het moet blinken hé. En ook remkabels zijn nodig.


Noem het pimpen, maar ik vind dat chromé gaines hier wel mogen. Zwart is te hard. Daarom zullen ook deze banden moeten wijken.

Daarna naar Paul, en dat was weeral een zeer vruchtbaar bezoek: naast de gewoonlijke prettige babbel vind ik zelfs weer meer dan ik eigenlijk zocht: cassette-freewheel voor achter, ketting van Wipperman, kabelgeleiders in chromé,... en toen ik vlug even rondkeek, zag ik..... een setje Mafac Racers op zijn werktafel liggen!!! Ongekuist, maar in goede staat. Tja, af en toe kreeg hij er zo binnen, meldde Paul... Voor een prikje kreeg deze blije jongen ze mee! Eindelijk de remmen die ik in gedachten had!! Fijn als je de perfectie ook eens kan bereiken...


Een droom van een koppel...


Na het avondeten vloog ik opnieuw in het gesleutel. "Meneer" is bijna af. Ik moet nog een naam verzinnen, want elke degelijke fiets heeft een naam.
Het gesleutel loopt eigenlijk zonder noemenswaardige problemen. Dat is deels zo omdat het allemaal degelijk nieuw materieel is, en dat monteert fijn.

De keuken als werkruimte. Fijn werken, met 4 cavia 's als toeschouwers. Alleen panikeren ze door het geluid van een leeglopende fietsband!

En nog wat kleine dingen veranderen: bredere, bruine banden, een Brooks zadel (natuurlijk), pedalen, remmen... en 'Meneer' is klaar!!
De eerste testrit valt geweldig mee. Alleen stond er speling op de voorste as. Zelfs over kasseien - die zijn er bij ons genoeg - geeft hij geen krimp. Er rammelt zelfs niets!
Dit is een blijver!!!


Zo, het resultaat van een sleutelvakantieweek!! Ik ben blij.


















Nu de laatste onderdelen zijn binnengelopen, kan het juweel afgewerkt worden: het voordragertje gemonteerd, de Weinmann-remmen eropgezet, Brooks-artikelen,... en hij is klaar!!
Nog een paar foto 's alvorens hij op de wereld wordt losgelaten.






8 opmerkingen:

  1. Ik vind het prachtig wat je doet met oude Raleighs.
    Ik probeer ook een oude Raleigh Superbe op te knappen. Maar ik heb een probleem: ik wil de kettingkast en de cranks afnemen maar ik slaag er niet in de rechtercrank af te nemen. De linkerkant is er af en de de trapas is 'los' maar de rechtercrank krijg ik er niet af. Ik weet niet hoe dat gaat want ik geraak er niet aan omdat de kettingkast in de weg zit. Die heb ik losgemaakt maar ik neem aan dat die er pas helemaal afgaat als ik eerst de rechtercrank eraf neem.
    Ik zit een beetje te dubben hoe ik verder moet. Ik wil ook niks beschadigen want ik wil de originele regelbare trapas hergebruiken.
    Hebt u een tip voor me?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dag Manouche,

    Ik ben blij dat je mijn fietsen kan appreciëren.

    Wat ik zou doen met de rechter crank is het volgende: rond de as goed inspuiten met kruipolie, wat laten inwerken. Als de pen verwijderd is, en de linker crank nog op de fiets staat, dan zou ik gewoon op de fiets gaan zitten, en druk uitoefenen op de trappers, zodat de rechtercrank zal ronddraaien op de as. Dat zou wel voldoende kunnen zijn om hem los te krijgen na al die jaren.
    Als dat niet zou lukken, kan je ook proberen om eerst de crank zelf te verhitten, zodat die zal uitzetten ten opzichte van de as.
    Succes,

    Karel

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Beste Karel,

    Natuurlijk ik vind ik wat je met fietsen doet fantastisch.

    Ik heb inmiddels de rechtercrank losgekregen. Gewoon even kruipolie gebruikt en dan met een grote schroevendraaier als hefboom tussen frame en crank gewrikt en het kwam los.
    Mijn fout was dat ik het lager aan de linkerkant al had losgemaakt en daardoor geen houvast had.
    Ik vind het raar dat de kettingkast helemaal uit een stuk is en er alleen maar afgaat als de cranks afgenomen zijn.
    Maar het kettingblad zag er verbazend gezond uit voor zo'n oude fiets. Leve het staal!

    Nog veel fietsplezier.

    PS: de lak van het frame is nog redelijk mooi maar de decals van het logo zijn erg beschadigd. Wat zijn de mogelijkheden om dat op te lossen?

    Groeten,

    Piet Fonteyn

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Piet, op ebay bieden ze een aantal decals aan als je "decals raleigh" ingeeft. Misschien staan diegenen erbij die je nodig hebt.
    Misschien de moeite waard om het geld eraan te geven, als je de restauratie mooi wil doen.
    Nu, het kettingblad ziet er ook maar goed uit net omdat het in de kettingkast zit... de overige chrome onderdelen hebben dat geluk niet.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Dag Mr. Beans,

    De wondere wereld van het web : ook ik kocht onlangs dit prachtige boek van Jan Heine, en ben hierdoor (googlend René Herse ed.) op jouw blog terecht gekomen. Je hebt dat in jouw inleiding schitterend verwoord, schitterende fietsen, maar helaas 'onbetaalbaar'. Liep ook al geruime tijd met een gelijkaardig plan rond; en het is hartverwarmend te merken dat er nog zulke 'onnozelaars' als ik rondlopen op deze aardkloot!! Proficiat voor jouw PRACHTIGE fiets, trouwens.

    Groet,

    Pascal

    PS. Heeft deze mysterieuze Paul ook een winkel of wil die anderen op weg helpen met een gelijkaardig project? Want - vrees - dat ik iets onhandiger ben dan jij...
    PS.2. Waar vond je trouwens dat prachtige voordragertje?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dag Pascal, bedankt voor de lovende woorden! Inderdaad, ik merk dat ik niet alleen ben met deze afwijking...

      Mijn vriend Paul is een prille zestiger die in Ranst woont. Hij heeft een arsenaal aan onderdelen liggen, afkomstig van 40 jaar verzamelen en handelen. Voor zover ik weet zal hij geen volledige fiets voor jou opbouwen, maar met kleine moeilijkheden, waar de gewone fietshandel niet mee kan helpen, staat hij bij met raad en daad. Ook stuurt hij geen onderdelen op, dus als je iets zou nodig hebben, moet je echt wel tot bij hem gaan.

      Als je dat ooit zou overwegen, dan wil ik je wel zijn telefoonnummer geven. Je mag altijd zeggen dat je via mij (Karel Boonen) komt.
      Dat voordragertje is van het merk Velo Orange. Ik heb het gekocht via www.libertecycles.com uit Nederland.

      Succes,
      Karel

      Verwijderen
  6. Beste Karel;

    Ik kon een mooie Peugeot Gentleman Deluxe op de kop tikken. Kant en klaar, zo maar voor niks. Lucky bastaard.

    Groeten,
    Manouche

    Zie link:

    http://www.youtube.com/watch?v=rP5Ar5P_ab8&list=UUDBWxyajKAZ76fmQ6vZQcXQ&index=2&feature=plcp

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Meneer Boonen,

    In een woord geweldig!
    Wat een mooie fiets is dit geworden.
    Gefeliciteerd hiermee Karel
    .
    Ook heb ik met genoegen uw blog gelezen

    Ik rijd al 'jaar en dag' op Raleigh fietsen. Gewoon als dagelijkse fietsen gebruikt.
    .
    Een zwaar verroeste Roadster [als stadsfiets terugtraprem] Wordt in deze staat nooit gestolen.
    .
    Mijn dagelijkse sportfiets die ook al weer sinds de 80e jaren zijn rondjes in de polder draait en die ik in de loop der jaren steeds verder heb verfraaid met '[oude] mooie onderdelen' die bij de fiets passen.
    .
    Afgelopen zomer is een wens in vervulling gegaan en kon ik een 70e jaren Raleigh Roadster met stang/trommelremmen eindelijk aanschaffen. Van de eerste eigenaar en nog in een goede staat.
    Deze ben ik aan het oppoetsen [opknappen is teveel gezegd]. Slechts enkele onderdelen moeten nog gezocht worden.

    Tot slot mijn allereerste veelgebruikte [ maar goed onderhouden] Raleigh Continental uit 1972 met Huret allvit 5 versnelling. Die staat, op een paar kleinigheden na, straks alleen mooi te wezen.

    Grappig is wel…Nu blijkt ik ineens op retro fietsen te fietsen.
    Ik heb mijn fietsen altijd al mooier gevonden dan die lelijke lugs-loze krengen.
    [ Bovendien als "spaarzame" Hollander gooi je niet iets weg wat nog goed is toch!]
    Ik vind die hernieuwde belangstelling van 'jongeren' voor de retro fiets een leuke ontwikkeling.
    Het maakt dat 'oude'onderdelen weer makkelijker te verkrijgen zijn.[of weer worden gemaakt].

    Met een vriendelijke groet
    Dirk


    BeantwoordenVerwijderen